منتخباتی از آثار حضرت بهاءاللّه
یا اباالحسن۶ انشاءاللّه به عنایت مخصوصۀ حقّ فائز باشی و به ما ینبغی لأیّام اللّه عامل. … قد جعلناک امیناً من لدی الحقّ و نوصیک بما یرتفع به امر اللّه ربّ العالمین و اذن دادیم ترا به اخذ حقوق الهی عاشر مع العباد بالرّوح و الرّیحان و کن لهم ناصحاً امیناً و صاحباً شفیقاً ثمّ ارض بما قضیناه لک.
در بارۀ حقوق به هیچ وجه ذکر جایز نه … این معلّق و منوط به اقبال خود نفوسست. امر اللّه و ما نزّل فی الکتاب را اکثری شنیده‌اند من شآء فلیعمل و من شآء فلیترک انّ ربّک هو الغنیّ الحمید نفس استغنا باب هدایت است از برای عباد. طوبی از برای نفوسی که منقطعین عن العالم بر خدمت قیام نموده‌اند انّهم من اهل البهآء فی هذا المنظر المنیر.
یا اباالحسن۷علیک بهائی به عزّت امر ناظر باش و به ما تنجذب به الأفئدة و العقول تکلّم نما مطالبۀ حقوق ابداً جایز نبوده و نیست. این حکم در کتاب الهی نازل لأجل بعض امور لازمه که من لدی الحقّ به اسباب مقدّر شده اگر نفسی به کمال رضا و خوشوقتی بلکه به اصرار بخواهد به این فیض فائز شود قبول نمایند والّا فلا.
ولکن در ذکر حقوق به یک کلمه کفایت نمایند و لوجه اللّه به آن کلمه نطق کنند و بس اصرار لازم نه چه که حقّ دوست نمی‌دارد بر نفوسی که به خدمت قائمند تعبی وارد شود انّه هو الغفور الرّحیم و هو الفضّال الکریم.
هر که اراده نماید حقوق الهی را ادا کند امنا اخذ نمایند و امنا ذکرشان در کتاب الهی بوده و این حکم محض فضل نظر به بعض مصالح از سماء امر جاری و نازل و نفع آن به خود عباد راجع انّه یقول الحقّ لا اله الّا هو القویّ القدیر … آنچه به ایشان برسد می‌رسانند طوبی للفائزین.
هر نفسی به کمال شوق و اشتیاق اراده کند حقوق اللّه را ادا نماید باید به امثال آن جناب۸ و معتمدین بدهد و قبض اخذ نماید تا آنچه واقع می‌شود به اذن و اجازۀ حقّ واقع شود انّه لهو المعلّم الحکیم.
و اینکه نوشته بودید که به آن نفوس ذکر شده بود که حقوق اللّه را به هر نفسی نمی‌توان داد این کلمه حقّ بوده باید حقوق اللّه نزد نفوس امینه جمع شود و بعد به ید امنای الهی به ساحت اقدس ارسال گردد.
ادای دین لدی الحقّ مقبول است ولکن مطالبه نمودن حقوق از نفسی جایز نه. از حقّ بخواهید احبّا را مؤیّد فرماید بر ادای حقّ اللّه چه که این فقره سبب پاکی مال و حفظ آن و خیرات و برکات بوده و خواهد بود.
… باید نفسی عباد را للّه متذکّر نماید که شاید بر ادای حقوق موفّق شوند و تحصیل مقام عالی و اجر باقی نمایند نزد امینی جمع شود و اخبار نمایند تا به ارادة اللّه عمل شود.
یا امین علیک بهائی در جمیع احوال به اعزاز امر ناظر باش … وصیّت می‌نماییم ترا که به افق عزّت ناظر باشی احبّای الهی را باید به کمال روح و ریحان ناظراً الی الکلمة بقوله تعالی ’ذکّر فانّ الذّکری تنفع المؤمنین‘۹ متذکّر نمود. هر نفسی به روح و ریحان مؤیّد بر اعمال شد او از مخلصین در کتاب مبین مرقوم والّا نباید ابداً به او تعرّض نمود امروز حقّ جلّ جلاله به قلوب و لآلی مکنونۀ در او ناظر است اینست شأن حقّ و اولیای او جلّ جلاله باید در بارۀ احبّا و دوستان مسئلت نمایید تا حقّ کل را بر عمل بما فی الکتاب مؤیّد نماید و اوهامات و شئونات دنیا ایشان را منع ننماید.
ثالث فریضه۱۰ترویج احکام الهیّه در بین احبّا از صلاة و صیام و حجّ و حقوق و سایر احکام الهیّه بالتّمام.
منتخباتی از دست‌خط‌های صادره توسّط و یا از طرف بیت العدل اعظم
از آنجا که حقوق اللّه به حکم کتاب یکی از مشروعات امریّه و ادایش از فرایض حتمیّۀ اهل بهاء است، مقتضی آنکه آن محفل مقدّس یاران عزیز ایران را به اهمّیّت این مشروع عظیم آشنا سازند و به تدریج احکام مربوط به حقوق اللّه را تمتّماً طبق شرع مبین در جامعه ترویج نمایند. البتّه بر وفق نصوص مبارکه مطالبۀ حقوق اللّه ممنوع است ولیکن تذکّرات عمومیّه که احبّای عزیز را در این وظیفۀ مهمّه بیش از پیش آشنا نماید از جمله وظایف آن امنای امر اللّه است که انشاءاللّه با تذکّرات اکیدۀ مکرّرۀ آن محفل یاران عزیز ایران بر این عمل مبرور که جالب برکات سماویّه و سبب تطهیر اموال نفوس مؤمنه و مؤیّد خدمات عمومیّۀ اهل بهاء است مزیداً لما سبق مفتخر و موفّق گردند.
(نامۀ مورّخ ۲۷ اکتبر ۱۹۶۳ بیت العدل اعظم خطاب به محفل روحانی ملّی ایران)
البتّه یاران الهی به انوار خشیّة اللّه منوّر و به لزوم تطهیر و حفظ اموال به نصّ قاطع ربّ متعال متوجّه و ناظرند. در این ایّام پرانقلاب ادعیه این مشتاقان به درگاه پروردگار عالمیان متصاعد که آن محفل جلیل را موفّق فرماید تا در طیّ ابلاغیّه و جزوه و منشور و اعلان در اجتماعات و دروس و انجمن‌های پیروان امر ربّ غیور یاران و ستایندگان جمال رحمن را به اهمّیّت و قاطعیّت این حکم مقدّس الهی مکرّراً متذکّر دارند و آنان را تشویق و هدایت به اطاعت کاملۀ حقیقیّه از این فرمان مبارک ربّانی فرمایند تا مؤمنین متقیّن از عواقب تحذیرات مصرّحه محفوظ مانند و به برکات موعوده نائل شوند و به فیوضات محتومۀ معنویّه فائز گردند.
(نامۀ مورّخ ۱۲ سپتامبر ۱۹۶۹ بیت العدل اعظم خطاب به محفل روحانی ملّی ایران)
مسئولیّت مستمرّ آموزش حكم حقوق اللّه به احبّای الهی بر عهدۀ كلّیّۀ مؤسّسات امری است. امّا وكلا و نمایندگان شما با روابط نزدیكی كه با آحاد احبّا دارند، می‌توانند به نحوی مؤثّر درک آنان را از جنبه‌های روحانی و عملی این حکم متین افزایش دهند. به عقیدۀ این مشتاقان در حال حاضر نیاز اصلی آن است که … احبّا تشویق به درک و پذیرش مسئولیّتی شوند كه هر پیرو مخلص امر الهی در مقابل اجرای اصول این حکم محکم بر حسب جزئیّات شرایط خود بر عهده دارد. اعضای مؤسّسۀ حقوق اللّه با اظهارات و توضیحات حکیمانه و مدبّرانۀ خود می‌توانند در این امر به احبّا کمک کنند و در عین حال از اِعمال هر گونه فشار و یا اقدامی كه اِعمال فشار به نظر رسد اكیداً اجتناب نمایند.
وظیفۀ عمده‌ای که اکنون پیشِ روی احبّای مخلصی است كه به خدمت در مقام وكلا و نمایندگان شما دعوت شدهاند، سازمان‌دهی کار خود برای ایجاد سیستمی قابل اعتماد برای وصول، صدور رسید، حفاظت و ارسال وجوه حقوق اللّه است. عشق حضرت بهاءاللّه اوّل انگیزۀ احبّا در اطاعت از این حكم الهی خواهد بود امّا هرچه اعتماد و احترام آنان نسبت به نفوسی كه مسئولیّت وصول این حقوق الهی از طرف شما به آنها محوّل گردیده بیشتر باشد احبّا وظیفۀ خود را با اطمینان فزون‌تری انجام خواهند داد. (ترجمه)
(نامۀ مورّخ ۱۳ نوامبر ۱۹۹۲ بیت العدل اعظم خطاب به امین حقوق اللّه، ایادی عزیز امر اللّه جناب علی‌محمّد ورقا)
آنچه شما به انجام آن فرا خوانده شده‌اید از اهمّیّتی حیاتی برخوردار است. مسئولیّت شما آموزش احبّای عزیز در بارۀ حكمی است كه در كتاب مستطاب اقدس به آنان تفویض شده و بر طبق آن باید بخش معیّنی از دارایی خود را به ساحت خداوند متعال تقدیم دارند. وظیفۀ شما وظیفه‌ای اساساً روحانی است، یعنی معطوف ساختن توجّه احبّا به وظایف‌شان به عنوان پیروان حضرت بهاءاللّه و به این طریق ایفای نقش مهمّی است در تقویت و بسط روابط محبّت و اطاعتی كه باید فرد مؤمن را با خالقش پیوند دهد. در دنیایی که اذهان معطوف به لذّت‌طلبی است، از شما دعوت شده است که به احیای مفهومِ مقدّسِ وظیفه و تعهّدات و پای‌بندی‌های دینی بپردازید.
كاری كه شما به آن اشتغال دارید بی‌نهایت خطیر و ترویجِ حكمی است كه عاملی بنیادین در حیات روحانی فرد می‌باشد و روحیّه و طرز فکر فرد در اجرای آن یکی از خصوصیّات اساسی رعایت این حکم است. انجام وظیفۀ شما به طرزی شایسته مستلزم رعایت نهایت درجۀ حسّاسیّت و بصیرت، اجتناب از اِعمال هر نوع فشار بر احبّا برای تمسّک به حكمی که مسئله‌ای است وجدانی، و یافتن روش مراودۀ صحیحی است برای تذکّرات به موقع و در عین حال اجتناب از تكرارهای بی‌حاصل.
عامل اصلی برای موفّقیّت مجهودات میزان توانایی شما در ایجاد و تحکیم روابط محبّت و اعتماد با احبایی است که مأمور مساعدت به آنها شده‌اید تا مصاحبت و تعامل با شما مشوّق آنان برای تمسّک صمیمانه به حكم حقوق اللّه و استفاضه از فواید بی‌شمار روحانی آن باشد.
مؤسّسۀ حقوق اللّه که هنوز مراحل اوّلیّۀ توسعۀ جهانی خود را طی می‌کند در قرون آتیه گسترش خواهد یافت و شکوفا خواهد شد و منابع مادّی لازم برای ترقّی و تقدّم نوع بشر را تأمین خواهد نمود. پس چقدر حائز اهمّیّت است که چنین مؤسّسه‌ای با صداقت کامل در مدیریّت‌اش و امانت آشکار خادمین‌اش ممتاز و متمایز باشد. مساعی شما مطمئنّاً به نحوی ادامه خواهد یافت كه حُسن شهرتی را كه مؤسّسۀ حقوق اللّه در انظار احبّا احراز نموده تقویت و افزایش بخشد. (ترجمه)
(نامۀ مورّخ ۱۴ فوریه ۱۹۹۷ بیت العدل اعظم خطاب به وكلا و نمایندگان مؤسّسۀ حقوق اللّه)
مساعدت به آموزش احبّا در بارۀ حکم حقوق اللّه و اهمّیّت آن یكی از وظایف نمایندگان است. این فرایند آموزش طبیعتاً نمی‌تواند منحصر به افرادی باشد كه میزان دارایی‌شان آنان را مشمول این حكم می‌نماید زیرا اغلب فقط خود فرد مربوطه از این واقعیّت مطّلع است. اطفال نیز باید حكم حقوق اللّه را به عنوان قسمتی از تعلیم و تربیت بهائی خود بیاموزند. احبّا گاهی اوقات چنان از مفهوم این حكم به شوق و شور در می‌آیند كه حتّی اگر مشمول آن هم نباشند آرزوی خود را برای تقدیم تبرّع به صندوق حقوق اللّه ابراز می‌دارند. بیت العدل اعظم بیان فرموده‌اند كه نمایندگان مجازند این گونه تبرّعات را بپذیرند.
به عبارت دیگر اگر نفسی به خاطر حبّی كه به امر مبارک دارد مبلغی به حقوق اللّه بپردازد، وظیفۀ نمایندۀ امین حقوق اللّه نیست که بپرسد آیا نفس مزبور مكلّف به رعایت این حکم هست یا خیر بلكه باید در كمال لطف و محبّت آن را بپذیرد.
این مسئله، همان طور كه مستحضرید، با تشویق احبّا به ادای حقوق اللّه به میزانی بیش از آنچه حكم الهی معیّن نموده كاملاً متفاوت است و چنین تشویقی انحراف از روح حكم منزلۀ حضرت بهاءاللّه خواهد بود. (ترجمه)
(نامۀ مورّخ ۱۳ سپتامبر ۱۹۹۸ از طرف بیت العدل اعظم خطاب به یكی از احبّا)
به وضوح، طیّ ده سال گذشته تعداد فزاینده‌ای از احبّا از اهمّیّت حكم حقوق اللّه آگاه شدهاند و مفاد آن را رعایت می‌كنند. بجاست که با رضایت به نتایج زحمات خود بیاندیشید و نقشه‌های خود را جهت اتّساع نفوذ این حكم محکم الهی به كلّیّۀ قسمت‌های جامعۀ جهانی بهائی تدوین نمایید. صداقت شما، مراقبت دقیق و کاملی كه در ادارۀ وجوهی كه به شما سپرده شده به كار برده‌اید، و كارایی شما در صدور رسید و حفظ دقیق سوابق، همگی به جلب اعتماد احبّا نسبت به این مؤسّسه و به اعتبار و حُسن شهرتی كه در جامعۀ بهائی از آن برخوردار است کمک کرده است.
شما با اجرای وظایف خود، به پیشبرد فرایندی کمک می‌كنید که در قرون آینده سبب چنان تحوّلی در اجتماع خواهد شد که درک آن امروز به مراتب فوق توانایی بهائیان عالم است. (ترجمه)
(نامۀ مورّخ ۱۲ ژانویه ۲۰۰۳ بیت العدل اعظم خطاب به وكلا و نمایندگان مؤسّسۀ حقوق اللّه)
به علاوه، مجهودات در جهت توسعۀ دوایر مرکز جهانی و به طور اخصّ برای تکامل مستمرّ مؤسّسۀ حقوق اللّه تحت رهبری ممتاز ایادی عزیز امر اللّه جناب دکتر علی‌محمّد ورقا مشهود بود. جناب دکتر ورقا با ابتکارات خردمندانه و مساعی مداوم خود الهام‌بخش احبّای عزیز عالم در آموختن حکم محکم حقوق اللّه بوده‌اند. در طیّ ده سالی که از تنفیذ جهانی حکم حقوق اللّه می‌گذرد، شبکه‌ای از هیئت‌های ملّی و منطقه‌ای امنای حقوق اللّه به وجود آمده است که به هماهنگ ساختن و هدایت خدمات تعداد فزاینده‌ای از وكلا و نمایندگان حقوق اللّه مشغول است. آگاهی نسبت به این حکم عظیم گسترشی وسیع یافته و یاران در جمیع قارّات با روح اخلاص آن را اجابت نموده‌اند و امین محترم حقوق اللّه امیدوارند که چنین روحیّه‌ای در نفوسی که هنوز از برکات موعودۀ منبعث از تمسّک به این حکم بهره‌مند نشده‌اند نیز مؤثّر گردد. (ترجمه)
با نزدیک شدن گردهمایی‌ای … كه جلسۀ افتتاحیّۀ شما در مقام امنای هیئت بین‌المللی حقوق اللّه خواهد بود، تصمیم این جمع بر آن شد كه حال وقت مقتضی فرا رسیده است تا هدایاتی چند در مورد وظیفۀ شما و توسعۀ امر حقوق اللّه در سال‌های آینده را در اختیار شما بگذاریم.
همان طور كه در مكتوب … مبنی بر انتصاب شما ذکر شد، وظایف شما همانا مراقبت از حقوق اللّه و تأسّی به امین حقوق اللّه، ایادی امر اللّه جناب علی‌محمّد ورقا می‌باشد.
قسمت عمده‌ای از وظایف وكلا و نمایندگان در سراسر جهان ادامۀ آموزش احبّا در حكم حقوق اللّه خواهد بود. تعلیم لازم باید با رعایت اعتدال و شکیبایی انجام شود تا قلوب احبّا به اطاعت از مقرّرات حكم حقوق اللّه به عنوان جزئی از اشتیاق‌شان برای طیّ مسیر ترقّیات روحانیّه‌ای كه حضرت بهاءاللّه مقرّر فرموده‌اند منجذب گردد. مهم‌‌ترین خصوصیّات این حكم باید حتّیالمقدور به ساده‌ترین نحو بیان گردد تا یاران عزیزِ مكلّف به ادای حقوق، به خاطر ترس بیجا از پیچیدگی نحوۀ اجرای آن از این فیض روحانی محروم نشوند.
شأن و منزلت امر اللّه تحت هر شرایطی باید مورد توجّه خاص قرار گیرد….
از شما تقاضا می‌کنیم … که جزئیّات شبكه‌ای از هیئت‌های ملّی یا منطقه‌ای را که شامل تمامی جامعۀ جهانی می‌شود پیشنهاد کنید و افرادی را برای عضویّت این هیئت‌ها توصیه نمایید. در كشورهایی كه تعداد معتنابهی از احبّا مكلّف به ادای حقوق اللّه هستند وجود یک هیئت ملّی مناسب خواهد بود. برای پوشش گروهی از سایر كشورها باید هیئت‌های منطقه‌ای تشكیل شود به این امید که با رشد جامعۀ بهائی در آینده، چند هیئت ملّی جایگزین هریک از هیئت‌های منطقه‌ای خواهد شد.
اعضای این هیئت‌ها برای یک دورۀ سه‌ساله منصوب خواهند شد و امكان انتصاب مجدّد آنها نیز وجود دارد. تاریخ مشخّصی برای این انتصاب تعیین نشده است تا هر زمان كه یکی از وکلا قادر به ایفای وظایف خود نباشد بتوان جای‌گزینی برای او برگزید. تصمیم این جمع بر آنست كه حضرات مشاورین نباید برای عضویّت در این هیئت‌ها در نظر گرفته شوند.
هیئت‌های منطقه‌ای و ملّی وظیفۀ انتصاب نمایندگان را برای یک دورۀ سه‌ساله به عهده خواهند داشت و مانند وكلا، وقتی نماینده‌ای برای جای‌گزینی عضوی كه قادر به انجام وظایف نیست، منصوب می‌گردد، فرد جدید الانتصاب به مدّت سه سال كامل خدمت خواهد نمود.
حتّیالمقدور نمایندگان ملزم به وصول و ایصال وجوه و صدور رسید نخواهند بود … این تعدیل در وظایف نمایندگان به این معنی است كه كار آنان جنبۀ آموزشی خواهد داشت. (ترجمه)
(نامۀ مورّخ ۲۵ ژانویه ۲۰۰۵ بیت العدل اعظم خطاب به اعضای هیئت بین‌المللی امنای حقوق اللّه)
در مرکز جهانی نیز تغییر و تحوّلات جدیدی به وقوع پیوسته است. تصمیم اين جمع آن است که وقت تأسيس هیئت بین‌المللی امنای حقوق اللّه برای سرپرستی هیئت‌های ملّی و ناحیه‌ای امنای حقوق اللّه در سراسر عالم فرا رسیده است. این هیئت در انجام وظایف خویش با امین برگزيدۀ حقوق اللّه، ايادی عزيز امر اللّه جناب دکتر علی‌محمّد ورقا، هم‌کاری نزدیک خواهد داشت و از دانش و بینش ایشان بهره‌مند خواهد گردید. سه نفر دوستانی که هم‌اکنون به عضویّت هیئت بین‌المللی امنای حقوق اللّه منصوب شدهاند عبارتند از خانم سلی فو (Sally Foo) و آقايان رامین خادم و گرانت کوال‌هایم (Grant Kvalheim). دورۀ خدمت اعضای اين هیئت بعداً معیّن خواهد شد. اعضای این هیئت ساکن ارض اقدس نخواهند بود ولی برای انجام وظایف محوّله از تسهيلات موجود در دفتر حقوق اللّه در مرکز جهانی استفاده خواهند نمود. (ترجمه)
نامۀ مورّخ ۴ دسامبر ۲۰۰۵ شما در خصوص مجاز بودن پرداخت حقوق اللّه از طریق محافل روحانی ملّی به بیت العدل اعظم واصل و برای پاسخ به این دایره ارجاع گردید.
… دوستان الهی ممكن است ترجیح دهند كه پرداخت‌های حقوق اللّه خود را از طریق امنای صندوق محافل ملّی خود انجام دهند و بیت العدل اعظم این حقّ را برای احبّا محفوظ داشته‌اند كه چنانچه مایل باشند حقوق اللّه را از این طریق پرداخت نمایند. (ترجمه)
(نامۀ مورّخ ۱۹ ژانویه ۲۰۰۶ از طرف بیت العدل اعظم خطاب به یكی از محافل ملّیّه)
مؤسّسۀ حقوق اللّه، تحت سرپرستی ایادی عزیز امر اللّه دکتر علی‌محمّد ورقا که پنجاه سال پیش از طرف حضرت شوقی افندی به مقام امین حقوق اللّه منصوب شدند، بی‌وقفه در حال پیشرفت بوده و با تشکیل هیئتی بین‌المللی، در سال ٢٠٠۵، جهت ترویج و استمرار این حکم عظیم که منبعی از برکات لا‌نهایۀ الهیّه برای جامعۀ انسانی است، به مرحلۀ مهمّی از پیشرفت خود رسیده است.