فروتنی و توکل

لازمۀ پرورش خصائص روحانی و مشارکت در پیشرفت اجتماعی، اطمینان و توکل به خداوند است. چنین توکلی به ما اطمینان خاطر می‌دهد که تلاش‌های ما جاذب تأییدات الهی خواهند بود. حضرت بهاءالله می‌فرمایند: «انّ الانسان مرّة يرفعه الخضوع الی سماء العزّة و الاقتدار و اخری ينزله الغرور اِلی اسفل مقام الذّلة و الانکسار.» (فروتنی، انسان را تا اوج عزت و اقتدار بالا می‌برد و غرور، وی را به پایین‌ترین درجات خواری و ذلت فرو می‌افکند.) فروتنی حقیقی موجب انفعال و سکون نمی‌گردد و نباید با بی‌انگیزگی اشتباه گرفته شود. فروتنی و توکل به خداوند، زندگی روحانی ما را سرشار از استقامت و سرور می‌نمایند.

نفس خود را بر احدی ترجيح ندهد و افتخار و استکبار را از لوح قلب بشويد و به صبر و اصطبار دل بندد و صمت را شعار خود نمايد و از تکلّم بی فائده احتراز کند.

نفسی که اليوم للّه خاضع است و به او متمسّک کلّ الاسمآء اسمائها و کلّ المقامات مقاماتها. (همۀ اسم‌ها، اسم او و همۀ مقام‌ها، مقامات اوست.)

اَنَّ العباد لَن يَصِلُوا إلی شاطِئِ بَحرِ العِرفانِ إلّا بِالانقِطاعِ الصِّرفِ عَن کُلِّ مَن فِی السَّمواتِ و الاَرضِ. قَدِّسُوا اَنفُسَکُم يا اَهلَ الاَرضِ لَعَلَّ تَصِلُنَّ إلی المقامِ الَّذی قَدَّر اللهُ لَکُم و تَدخُلُنَّ فی سُرادقٍ جَعَلهُ اللهُ فی سَماء البَيانِ مَرفوعاً. (مردمان به ساحل دریای شناسایی نخواهند رسید مگر اینکه از هر چه در آسمان و زمين است به طور کامل منقطع گردند. ای مردم روی زمین، قلوب خود را پاک و مقدس کنید شاید به جایگاهی که خداوند برای شما مقدر کرده برسید و در سراپرده‌ای که خداوند در آسمان دیانت بیان بر پا داشته داخل گردید.)

جوهر اين باب آنکه سالکين سبيل ايمان و طالبين کؤوس ايقان بايد نفوس خود را از جميع شئونات عرضيّه، پاک و مقدّس نمايند؛ يعنی گوش را از استماع اقوال و قلب را از ظنونات متعلّقه به سُبُحات جلال و روح را از تعلّق به اسباب ظاهره و چشم را از ملاحظۀ کلمات فانيه و متوکّلين علی الله و متوسّلين اليه سالک شوند.

يا ابن الأنسان ارکض فی برّ العمآء ثمّ اسرع فی ميدان السّمآء لن تجد الرّاحة الّا بالخضوع لأمرنا و التّواضع لوجهنا. (ای پسر انسان، اگر در پهنۀ زمین بشتابی و آسمان بی‌کران را با سرعت در نوردی باز هم راحتی و آسایش را جز در فروتنی نسبت به امر ما و تواضع در مقابل ما نخواهی یافت.)

ای بنده من! از بند مُلک خود را رهائی بخش و از حبس نَفْس خود را آزاد کن. وقت را غنيمت شمر زيرا که اين وقت را ديگر نبينی و اين زمان را هرگز نيابی.

انّ الانسان مرّة يرفعه الخضوع الی سماء العزّة و الاقتدار و اخری ينزله الغرور اِلی اسفل مقام الذّلة و الانکسار. (فروتنی، انسان را تا اوج عزت و اقتدار بالا می‌برد و غرور، وی را به پایین‌ترین درجات خواری و ذلت فرو می‌افکند.)

لا تحزن عمّا ورد عليك توكل علی الله المقتدر العليم الحكيم. اسّس اركان البيت من زبر البيان ثمّ اذكر ربّك انّه يكفيك عن العالمين. (از آن‌چه که بر تو وارد آمد محزون مباش. بر خداوند مقتدر علیم و حکیم توکل کن. خانۀ خود را بر بنيان محکم بیان الهی استوار بساز و آن‌گاه به ذکر پروردگارت مشغول شو. همانا که او تو را از عالمیان بی‌نیاز می‌سازد.)

ای دوست! بر خداوند توکل کن که فضل او جاودانی است و به برکاتش اعتماد نما که بی‌نظیرند. به قادر مطلق ایمان آور، زیرا هرگز کوتاهی نمی‌ورزد و نیکی‌اش همیشه پایدار است! آفتاب او همواره نور می‌بخشد و ابرهای رحمتش سرشار از آب‌های شفقت است که با آن دل‌های اهل ایمان را سیراب می‌نماید. نسیم دل‌انگیزش همیشه بر بال خود درمان و شفا برای جان‌های تشنه و پژمرده انسان‌ها می‌آورد!

خاضع و خاشع باشید زیرا انسان تا خود را نیک نمی‌داند بلکه خویش را عاجز می بیند و قاصر می‌داند رو به ترقی و علو است ولی به محض اینکه خود را خوب دانست و گفت من کامل هستم غرور و دنو حاصل نماید .